Burn out, opgebrand, doorgebrand zijn: dat gaat over te vaak en te langdurig over grenzen gaan. Burn out: je energie verbruiken en onvoldoende aanvullen. Tot je op een dag niet meer herstelt van een ‘korte’ inspanning. Meerdere korte periodes van stress en inspanning hebben zich dan aaneen geregen tot misschien wel een jarenlang periode van jezelf overvragen. Met als resultaat een fysiek of mentaal ineenstorten. Uit je burn out? Begin met je energie aanvullen.
Het verhaal in dit artikel over Mirjam illustreert hoe makkelijk je in deze situatie kunt raken.
Mirjam, 43 jaar, zet zich vol enthousiasme in voor het werk als planner van een groot kwekerij. Ze houdt van de uitdaging om planten en bloemen op tijd per vrachtwagen te verzenden. Een hele puzzel waarbij ze ook het allerbeste wil voor de chauffeurs. Niet te lang van huis, voldoende uren kunnen maken, uitval door ziekte goed opvangen. Mirjam wordt gewaardeerd op haar werk, wat haar enthousiasme en inzet versterkt. Een uurtje langer werken, thuis nog even iets afmaken dat liever vandaag dan morgen af moet: het voelt niet echt als werk. Ze krijgt er juist energie van!
Herkenbaar voor velen, en niets mis mee. Niet zolang er geen langdurige stress of gewoonte van alsmaar overwerken ontstaat.
Hoe vergaat het Mirjam als zij structureel gaat overwerken, ook thuis haar werk niet meer kan loslaten? Als er bovendien een collega uitvalt, en er geen nieuwe kracht wordt aangesteld? Want ach, onze Mirjam, rots in de branding doet het zó goed! Klopje op de schouder, een complimentje en de trein dendert weer door.
Voor Mirjam kent de rit inmiddels geen tussenstations meer. Langzaam maar zeker verdwijnen steeds meer privé-afspraken uit Mirjam haar agenda. En eerlijk gezegd, de kick die ze voelt als het weer gelukt is alle wagens op tijd te laten rijden, als de chauffeurs blij zijn, is fantastisch!
Van kick naar energielek – burn out
Maar de kick wordt minder, en de complimenten voor haar werk ook: het wordt ‘gewoon’ dat Mirjam doet wat ze doet. Dat zij in haar eentje de klus klaart. Zo verandert voor Mirjam de uitdaging in een last. Ze haalt geen energie meer uit haar werk, de kick is weg. Irritatie naar collega’s ontstaat en loopt op: ‘dat ze niet zien hoe zij zich inzet voor de zaak’. Mirjam voelt zich onvoldoende gewaardeerd, voelt de energie uit zich weglopen en zoekt andere prikkels om haar werk vol te houden.
Als een situatie als deze maar lang genoeg voortduurt, leidt het tot ontevredenheid, piekeren en stress. Psychische klachten verschijnen meestal als eerste, maar vallen niet zo op. Jammer, het zijn de signalen van overwerktheid of van een voorfase van een burn out. Een slechte nachtrust hoort vaak bij het begin van psychisch en lichamelijk ongemak door een uit de hand gelopen werksituatie.
Voor Mirjam wordt haar slechte nachtrust een wake up call: ‘ik moet beter voor mezelf zorgen, en anders met mijn werk omgaan’. Er was een besef, maar niet meer de energie dit zelfstandig op te lossen. Daarvoor was het energielek inmiddels te groot. Het ongezonde werkritme, cafeïne-trucjes om het vol te houden en de daaropvolgende slapeloosheid en vermoeidheid hadden hun tol geëist.
Praten kost veel energie – eerst je lijf
Burn out is een toestand van uitputting, vaak ook van te moe zijn om zelf actief te werken aan herstel. Praten en denken kost dan veel energie, gedachten structureren is een te grote klus. Dan is het belangrijk ook via je lijf en energie, je fysieke en psychische functies goed te verzorgen. Als bij een griep waarbij je eerst alleen maar kunt slapen. Een glas water drinken kost al veel moeite kost, de gedachte aan eten staat gelijk aan voor een steile bergwand staan.
Acupunctuur is hiervoor een geschikte behandelmethode: kost jou geen energie of inspanning, gééft je energie en ontspant lichaam en geest. Stapje voor stapje je energie opbouwen, grip op je lijf en functioneren krijgen, een gezond dag-nachtritme, krachten opbouwen in de nacht. Zodat je overdag weer gestructureerd kunt denken en handelen, grip krijgt op je leven. Met hulp van je psycholoog of arts die je bijstaat. Alles op zijn tijd en in jouw tempo…